
İbn'ül Emin Mahmut Kemal İnal kimdir?
Yakın tarihimizin renkli şahsiyetlerinden
İbnülemin Mahmut Kemal İnal, 1870 yılında İstanbul'da doğdu. Babası,
Yusuf Kâmil Paşa'nın mühürdarı Mehmet Emin Paşa, annesi Emine Nergis
Hanım'dır. Şehzâde Rüşdiyesi'ni bitirdikten sonra bir süre Mülkiye ve
Hukuk mekteplerine devam etti; fakat rahatsızlığı dolayısıyla bu
okulları bitiremeden ayrıldı. Bir yanda medrese derslerine diğer yanda
özel hocalara devam ederek kendini mükemmel bir şekilde yetiştirdi. Özel
hocalarından biri de Mehmet Âkif'in babası Temiz Tahir Efendi'dir.
Sultan Abdülhamid'in hal'inden sonra,
resmi jurnalleri tetkik etmek için oluşturulan komisyona seçildi ve
Yıldız evrakının tasnifinde önemli bir rol oynadı. 1922'de Dîvân-ı
Hümâyun Beylikçiliği'ne yükseldi. 1923'de Tarih-i Osmanî Encümeni
âzalığına seçildi. Kurucularından olduğu Evkâf-ı İslâmiye Müzesi (Türk
İslâm Eserleri Müzesi) müdürlüğüne getirildi ve 1935 yılında buradan
emekli oldu. 1934'de Londra'da gerçekleştirilen Milletlerarası
Antropoloji ve Etnoloji Kongresi'ne ve 1938'de Kopenhag'da toplanan
kongreye üye seçildi.
İbnülemin Mahmud Kemal Bey'in Mercan'daki
konağı bir ilim ve kültür akademisiydi. Her Pazartesi akşamı burada
tadına doyum olmayanlar sohbetler yapılıyor, mûsikî fasılları icra
ediliyordu. Bu toplantılar üstadın vefatına kadar devam etti.
Mercan'daki İbnülemin konağının müdavimleri arasında Yahya Kemal, Faruk
Nafiz Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Prof. Kâzım İsmail Gürkan, Prof.
Mükrimin Halil Yınanç, eski Milli Eğitim bakanlarından Hasan Âli Yücel,
Hakkı Tarık Us, eski başbakanlardan Şemsettin Günaltay, Dr. Alaeddin
Yavaşça, Dr. Nevzat Atlığ, Tanbûrî Necdet Yaşar gibi ünlü isimler de
bulunuyordu.
İbnülemin Mahmud Kemal Bey zengin bir
hazine olan kütüphanesini 1953 yılında İstanbul Üniversitesi'ne
bağışladı. Son Sadrazamlar ve Son Şairler başta olmak üzere birçok eser
kaleme alan İbnülemin Mahmud Kemal Bey 24 Mayıs 1957'de vefat etti.
Merkezefendi Mezarlığı'na defnedildi.